Szczegółowe wskazania do zabiegu plazmaferezy DFPP:

1. Choroby neurologiczne

• Choroba Guillaina‐Barré’go (GBS): poza ostrym zaostrzeniem wspomnianym wcześniej, DFPP może być stosowana także u chorych z nawrotem lub w wersjach klinicznych odbiegających od typowego przebiegu (np. wariantami czuciowymi).

  
  

• Przewlekła zapalna demielinizacyjna polineuropatia (CIDP): w opornych na leczenie sterydami lub immunoglobulinami przypadkach DFPP obniża stężenie autoprzeciwciał.

  
  

• Neuromyelitis optica (NMO)/zespół Devica: zabiegi DFPP pozwalają szybko usunąć przeciwciała przeciw aquaporinie-4 (AQP4), co bywa kluczowe w ciężkich rzutach.

  
  

• Zespół Millaera-Fishera: wariant GBS z dominującymi objawami ataksji i oftalmoplegii; DFPP obniża stężenie autoprzeciwciał przeciw‐gangliozydom.

  
  

• Stwardnienie rozsiane (SM) – postać rzutowo-remisyjna: zabiegi DFPP można rozważyć w ciężkich rzutach opornych na glikokortykosteroidy lub w sytuacji, gdy leki standardowe (takie jak tysabryna) są przeciwwskazane.

  
  

• Miastenia gravis

  
  

• Alergiczne zapalenie mózgu (Allergic encephalitis)

  
  

• Powoli postępujące wirusowe zakażenia ośrodkowego układu nerwowego (Slow-progressing viral CNS infections)

  
  

• Choroba Alzheimera

  
  

2. Choroby mięśni – zaburzenia neuromięśniowe

• Miastenia gravis (MG): DFPP obniża stężenie przeciwciał przeciwko receptorowi acetylocholiny (AChR) lub przeciwko MUSK.

  
  

• Lambert-Eaton myasthenic syndrome (LEMS): w zaostrzeniu, gdy chory wymaga szybkiego obniżenia przeciwciał (np. przeciw P/Q-kanałom wapniowym).

  
  

• Stiff-person syndrome: ciężkie postacie z wysokim mianem przeciwciał przeciw-GAD, w których DFPP może poprawić funkcję mięśniową i zmniejszyć spastyczność.

• 
  

3. Choroby hematologiczne

• Zespół Waldenströma (Makroglobulinemia IgM): DFPP wykorzystuje się w zespołach hipergamoglobulinemii IgM, aby obniżyć lepkość osocza i zmniejszyć ryzyko objawów hiperwolektyczności (objawy związane z hipowiskozą, np. zaburzenia widzenia, krwawienia z nosa).

  
  

• Chłoniaki limfoplazmocytowe z dużą sekrecją paraprotein – w celu zmniejszenia ryzyka powikłań hipowiskozowych, np. w chłoniaku LPL z wysokim poziomem makroglobulin.

  
  

• Talasemia i inne przewlekłe hemolizy wymagające usunięcia autoprzeciwciał – gdy występuje oporność na leczenie steroidami, DFPP może obniżyć miano autoprzeciwciał działających hemolitycznie.

  
  

• Plamica zakrzepowo-malinowa (TTP): w przypadkach opornych na standardową plazmaferezę i inhibitory ADAMTS13, DFPP stanowi wariant terapeutyczny, choć w większości ośrodków preferuje się pełną wymianę osocza.

  
  

• Naczyniakowatość krwotoczna (Hemorrhagic vasculopathy) związana z paraproteinemią: w niektórych bardzo rzadkich stanach, gdy paraproteiny wywołują kruchość naczyń, DFPP może obniżyć miano białek patogennych.

  
  

4. Choroby reumatologiczne i autoimmunologiczne

• Reumatoidalne zapalenie stawów (RZS): – celem obniżenia stężenia kompleksów immunologicznych i auto-przeciwciał

  
  

• Zespół Sjögrena z dużym mianem auto-antygenów (m.in. przeciw SSA/SSB): przy opornych na leczenie objawach

  
  

• Mieszana choroba tkanki łącznej (MCTD) – w zaostrzeniach z wysokim poziomem autoprzeciwciał przeciw RNP/Sm.

  
  

• Zespół Churga-Straussa (Eozynofilowe zapalenie naczyń z małymi naczyniami) – w ciężkich rzutach z wysokim mianem przeciwciał ANCA (głównie przeciw MPO), zwłaszcza gdy leczenie immunosupresyjne jest niewystarczające lub przeciwwskazane.

  
  

• Zapalenie skórno-mięśniowe (dermatomyositis) w ciężkiej fazie – w celu obniżenia poziomu aktywnych autoprzeciwciał.

  
  

• Zapalenie wielotętnicze guzkowe (Polyarteritis nodosa)

  
  

• Twardzina układowa (Systemic scleroderma)

  
  

• Toczeń rumieniowaty układowy (Systemic lupus erythematosus)

  
  
  
  

5. Choroby nerek i nefrologiczne

• Zespół Goodpasture’a (anty-GBM): wskazanie zostało już omówione, ale warto podkreślić, że DFPP może być stosowana równolegle z plazmaferezą pełną w zależności od dostępności filtrów i stanu pacjenta.

  
  

• Zapalenie naczyń z ANCA (ANCA-associated vasculitis): – gdy wymagane jest usunięcie wielocząsteczkowych kompleksów oraz autoprzeciwciał.

  
  

• Ostre kłębuszkowe zapalenie nerek z kompleksami immunologicznymi

  
  

• Zespół płucno-nerkowy ANCA lub anty-GBM – w ostrej fazie ciężkiego uszkodzenia nerek i płuc zabieg ten przyspiesza obniżenie poziomu czynników patogennych.

  
  

• Zespół hemolityczno-mocznicowy (HUS) – w wybranych, opornych na leczenie przypadkach (zwłaszcza związanych z niektórymi toksynami bakteryjnymi),

  
  

6. Transplanto­logia

• Przygotowanie do transplantacji nerek (odczulanie anty-HLA): pacjenci z wysokim mianem przeciwciał anty-HLA (przecięcie przez nierozważne immunosupresje). DFPP obniża miano tych przeciwciał, zmniejszając ryzyko ostrego odrzucenia.

  
  

• Przygotowanie do transplantacji wątroby i serca: szczególnie gdy obecne są autoprzeciwciała lub wysoki poziom cytokin, które mogą sprzyjać odrzuceniu.

  
  

• AMR (antibody-mediated rejection) po transplantacji serca/nerki: jeżeli dochodzi do ostrych odczynów odrzucenia zależnych od przeciwciał (np. przeciwko antygenom HLA dawcy), DFPP jest elementem szybkiego postępowania terapeutycznego.

  
  

7. Choroby metaboliczne i zaburzenia lipidowe

• Choroby hiperlipoproteinemii:

  • Pierwotna hipercholesterolemia rodzinna (typ IIA/IIb)

  • Zespół hipertriglicerydemii oporny na leczenie 

  • Choroba Gaucher lub choroba Niemanna-Pick typu C (gromadzenie lipidów)

    
    

• Zespół hipermakroglobulinemii: w przebiegu rozrostów limfoplazmocytów (Waldenström, chłoniaki B-komórkowe). Głównym celem jest zmniejszenie lepkości osocza.

  
  

8. Choroby dermatologiczne i układu tkanki łącznej

• Pemphigus vulgaris i inne pęcherzycowe schorzenia skóry (np. pemphigoid): w ciężkich, opornych na leczenie przypadkach celem szybkiego obniżenia poziomu autoprzeciwciał (głównie przeciw desmogleinom).

  
  

• Choroba skóry Sneddona (angiopatia naczyniowa z towarzyszącymi przeciwciałami): DFPP może zredukować cytokiny i kompleksy zapalne przy naciekach naczyniowych.

  
  

• Toczeń skórno-mięśniowy (dermatomyositis) – DFPP obniża stężenie cząstek prozapalnych.

  
  

• Zapalenie skóry i dermatozy (Dermatitis and dermatoses)

  
  

• Łuszczyca (Psoriasis)

  
  

• Późna porfiria skórna (Late cutaneous porphyria)

  
  

• Leczenie trądziku różowatego (Rosacea)

  
  

• Zespół Lyella

  
  

• Toksykodermia

  
  

• Zakażenia grzybicze

  
  

9. Zakażenia i stany zapalne

• Burza cytokinowa: DFPP może być elementem terapii wspomagającej usunięcie nadmiaru prozapalnych cytokin (TNF-α, IL-6),

  
  

• Zakażenie wirusem HCV z krioglobulinemią: oprócz terapii przeciwwirusowej, DFPP pozwala usunąć krio-białka, redukując ryzyko zapalenia naczyń i uszkodzenia nerek.

  
  

• Krioglobulinemia mieszana (typ I/II/III): poza HCV, również w krioglobulinemii pierwotnej DFPP usuwa kompleksy odpornościowe i immunoglobuliny.

  
  

• Long COVID-19 z mgłą mózgową: usuwanie spike protein

  
  

10. Choroby autoimmunologiczne

• Zespół anty-GBM plus ANCA (tzw. Double-Positive Vasculitis): konieczność szybkiego zmniejszenia obu typów autoprzeciwciał.

  
  

• Zespół antyfosfolipidowy (APS) w ciąży: w nawrotach zakrzepicy pomimo terapii heparyną i ASA, DFPP może być elementem terapii ratującej ciąże.

  
  

• Pierwotna hiperamonemia i encefalopatie metaboliczne: celu redukcji stężenia amoniaku i neurotoksyn

  
  

• Mukopolisacharydozy (MPS) i inne choroby spichrzeniowe: obniżenie poziomu nagromadzonych GAG-ów we krwi za pomocą DFPP może wpływać na poprawę stanu klinicznego.

  
  

• Autoimmunologiczne zapalenie wątroby (AIH): w zaostrzeniach z wysokim poziomem przeciwciał przeciw LKM-1 lub ANA, DFPP może być zastosowane jako wsparcie w szybkiej redukcji obciążenia immunologicznego.

  
  

11. Zespoły trombocytopeniczne i zakrzepowe

• Zespół hemolityczno-mocznicowy (HUS): DFPP umożliwia szybsze usunięcie toksyn i kompleksów immunologicznych.

  
  

• Zakrzepowa plamica małopłytkowa (TTP): DFPP bywa wykorzystane jako wariant leczenia.

  
  

• Zespół rozsianego wykrzepiania wewnątrznaczyniowego (DIC)  – w ramach terapii wspomagającej.

12. Niepłodność

• niepłodność z towarzyszącymi autoprzeciwciałami przeciwplemnikowymi

  
  

• Recurrent Implantation Failure (RIF) w leczeniu in vitro

  
  

• Endometrioza o nasilonym podłożu zapalnym

  
  

• Autoimmunologiczne zaburzenia tarczycy w kontekście ciąży

  
  

• Przedwcześnie wygasająca czynność jajników (POF) w odmianie autoimmunologicznej

12. Anti-aging

• Burza cytokinowa” niskiego stopnia (inflammaging)

  
  

• Detoksykacja osocza z produktów przemian, białek oksydacyjnych i AGE (Advanced Glycation End-products)

  
  

• Poprawa profilu lipidowego i redukcja stężenia lipoprotein‐a

  
  

• Regulacja stężeń czynników wzrostu i hormonów

  
  

• Redukcja stanów zapalnych w chorobach przewlekłych sprzyjających starzeniu

  
  

• Poprawa parametrów hematologicznych dla lepszej perfuzji tkanek

13. Kardiologia i chirurgia naczyniowa

• Wirusowe zapalenie mięśnia sercowego (Viral myocarditis)

  
  

• Dławica piersiowa (Angina pectoris)

  
  

• Zespoły pozawałowe (Post-infarction syndromes)

  
  

• Zapalenie serca (carditis) w chorobach tkanki łącznej 

  
  

• Kardiomiopatia w chorobach autoimmunologicznych

  
  

• Miażdżyca układowa uogólniona (Systemic atherosclerosis)

  
  

• Choroba niedokrwienna serca (Coronary heart disease)

  
  

• Zaburzenia lipidowe (Dyslipidemia)

  
  

• Choroby naczyń obwodowych (zarostowe zapalenie tętnic, zakrzepowo-naczyniowy - obliterating endarteritis, thromboangiitis)

  
  

14. Medycyna uzależnień

• Leczenie zespołu metabolicznego

  
  

15. Endokrynologia

• Zespół metaboliczny

  
  

• Cukrzyca (Diabetes) i jej powikłania (retinopatia, nefropatia, polineuropatia)

  
  

• Uczulenie na insulinę

  
  

• Hashimoto autoimmunologiczne zapalenie tarczycy

  
  

• Choroba Addisona

  
  

16. Gastroenterologia

• Choroba Leśniowskiego-Crohna

  
  

• Wrzodziejące zapalenie jelita grubego (Ulcerative colitis)

  
  

• Leczenie zapalenia wątroby (Hepatitis)

  
  

• Stłuszczenie wątroby (Fatty liver disease)

17. Alergologia

• Katar sienny (Hay fever) 

  
  

• Atopowe zapalenie skóry (Atopic dermatitis)

  
  

• Pokrzywka (Urticaria)

  
  

• Alergie fizyczne (na ciepło, zimno, światło słoneczne)

  
  

• Reakcje nadwrażliwości (Hypersensitivity reactions)

18 Choroby wirusowe

• Wirus cytomegalii

  
  

• EBV

  
  

• Zapalenie wątroby (Hepatitis)

  
  

• Choroby wirusowe skóry

  
  

19 Położnictwo i ginekologia

• Zespół hiperstymulacji jajników (Ovarian hyperstimulation syndrome, OHSS)

• Kompleksowe leczenie infekcji narządów płciowych

  
  

• Leczenie przewlekłego nawracającego zapalenia jajowodów i jajników (chronic recurrent salpingo-oophoritis)

  
  

• Zespół napięcia przedmiesiączkowego (PMS)

  
  

• Nawracające poronienia

  
  

• Przygotowanie do zapłodnienia in vitro (in-vitro fertilization, IVF)